Zespół kanału stępu to zespół objawów wynikających z podrażnienia nerwu piszczelowego tylnego na wysokości kanału stępu.
Kanał stępu jest to kostno-włóknista struktura zlokalizowana pod kostką przyśrodkową stopy, w obrębie której przebiegają struktury:
• Nerw piszczelowy tylny,
• Ścięgna mięśni (piszczelowy tylny, zginacz długi palców, zginacz długi palucha),
• Naczynia (tętnica piszczelowa tylna, żyła piszczelowa tylna).
Ucisk nerwu piszczelowego tylnego na wysokości kanału stępu wywołuje takie objawy jak:
• mrowienie, drętwienie i pieczenie pod kostką przyśrodkową i/lub w obszarze unerwianym przez nerw piszczelowy (podeszwa stopy, palce),
• ból może czasami promieniować proksymalnie w kierunku goleni,
• powyższym dolegliwościom często towarzyszy osłabienie siły mięśni zginaczy palców.
Objawy z reguły występują w trakcie chodu, ale mogą również występować w nocy. Nasilenie dolegliwości zwiększa się podczas aktywności fizycznej, np. biegu.
Do neuralgii nerwu piszczelowego tylnego najczęściej dochodzi w wyniku:
• stanu zapalnego pochewek ścięgnistych znajdujących się w kanale stępu,
• przewlekłego drażnienia nerwu przez elementy kostne w przypadku złego ustawienia stopy (stopa płasko-koślawa),
• urazów w obrębie stopy i stawu skokowego (skręcenia, złamania, obecność zrostów i blizn, uraz bezpośredni).
Wybór sposobu leczenia zależy od przyczyny, która wywołała ucisk nerwu. Celem jest odbarczenie nerwu poprzez np. wyciszenie objawów zapalenia, niwelację obrzęku, korekcję ustawienia stopy wkładką ortopedyczną, wycięcie narośli kostnej czy operacyjne uwolnienie zrostów i blizn itd.