Z każdym przebytym kilometrem obciążasz stopę naciskiem równym niemal 60 tonom. Twoje stopy są w stanie znieść duże obciążenie, ale nadmierny nacisk przekracza ich granice wytrzymałości. Kiedy uderzasz stopami o twardą powierzchnię podczas uprawiania sportu lub nosisz buty, które drażnią delikatne tkanki, może pojawić się u Ciebie ból pięty, najpowszechniejszy problem dotyczący stopy i kostki. Boląca pięta zazwyczaj samoistnie ulegnie wyleczeniu, bez interwencji chirurga, jeśli tylko pozwolisz jej odpocząć. Jednakże, wielu ludzi usiłuje ignorować wczesne symptomy bólu pięty i nadal wykonuje czynności, które są jego przyczyną. Jeśli nie przestaniesz obciążać bolącej pięty, sytuacja będzie się pogarszać i może przejść w stan przewlekły, prowadząc do poważniejszych problemów. Leczenie chirurgiczne rzadko jest konieczne.
Ból pięty może mieć wiele przyczyn. Jeżeli bolą Cię pięty, niezwłocznie udaj się do lekarza, aby ustalić przyczynę i rozpocząć leczenie. Wytłumacz lekarzowi, gdzie dokładnie odczuwasz ból i od jak dawna on trwa. Lekarz zbada Twoją piętę, oglądając ją i dotykając, w poszukiwaniu oznak bolesności lub opuchlizny. Być może poprosi, żebyś się przeszedł, stanął na jednej nodze lub wykona inne badania, które ułatwią sprecyzowanie przyczyny Twojego bólu.
Stany, które wywołują ból pięty można podzielić na dwie kategorie: ból poniżej pięty i ból za piętą.
Jeżeli odczuwasz ból pod piętą, być może występuje jedna lub więcej przyczyn, które wywołują zapalenie tkanek znajdujących się na spodzie stopy.
Metatarsalgia (uczucie ‘kamyka w bucie’). Kiedy nadepniesz na twardy przedmiot, taki jak skała lub kamień, możesz uszkodzić podściółkę tłuszczową znajdującą się na spodniej stronie stopy. Może także ulec ona odbarwieniu. Ból ustępuje stopniowo, po odpoczynku.
Zapalenie rozcięgna podeszwowego (ból pod piętą). Zbyt intensywne bieganie lub skakanie może doprowadzić do zapalenia pasma tkanki (rozcięgna) łączącego kość piętową z podstawą palców. Ból jest skoncentrowany pod Twoja piętą i początkowo może być niewielki, ale zaostrza się, kiedy wykonujesz pierwsze kroki po wstaniu z łóżka. Być może będziesz musiał wykonywać specjalne ćwiczenia, przyjmować leki, żeby zmniejszyć opuchliznę i nosić wkładkę w bucie.
Ostroga piętowa. Kiedy zapalenie rozcięgna podeszwowego trwa dłuższy okres czasu, ostroga piętowa (złogi wapnia) tworzy się w miejscu, gdzie rozcięgno przytwierdza się do kości piętowej. Lekarz może wykonać zdjęcie rentgenowskie, żeby uwidocznić narośl kostną, która może być rozmaitej wielkości. Leczenie jest zazwyczaj takie samo, jak w przypadku zapalenia rozcięgna podeszwowego: odpoczynek, dopóki ból nie ustąpi, wykonywanie ćwiczeń rozciągających i noszenie specjalnych wkładek do butów.
Jeżeli odczuwasz ból za piętą, być może cierpisz na zapalenie okolicy, w której ścięgno Achillesa dotyka kości piętowej (zapalenie kaletki ścięgna Achillesa). Przyczyną tego schorzenia jest często zbyt intensywne bieganie lub noszenie obuwia, które obciera lub wrzyna się w tylną część pięty. Ból tylnej części pięty może z czasem się nasilać, doprowadzając do pogrubienia, zaczerwienienia i opuchnięcia skóry. Może także wytworzyć się guzek, który jest czuły na dotyk i nadmiernie ucieplony. Ból zaostrza się, kiedy rozpoczynasz aktywność po odpoczynku. Często ból jest zbyt silny, by nosić zwyczajne obuwie.
Może być konieczne wykonanie zdjęcia rentgenowskiego, żeby sprawdzić, czy nie wytworzyła się także ostroga piętowa.
Leczenie polega na odpoczynku od aktywności, która spowodowała schorzenie, wykonywaniu ćwiczeń rozciągających, zażywaniu leków przeciwbólowych i noszeniu obuwia z odkrytymi piętami.
♦Lekarz może zalecić Ci używanie wkładki o grubości 3/8 lub 1/2 cala.
♦Rozciągnij ścięgno Achillesa; pochyl się do przodu, oprzyj o ścianę, stopy połóż płasko na podłodze, a piętę unieś na podkładce.
♦Używaj niesteroidowych leków przeciwzapalnych na ból i opuchliznę.
♦Przyłóż lód do tylnej części pięty, żeby zmniejszyć stan zapalny.
dr Jan Paradowski ©