Palec młotkowaty to zniekształcenie drugiego, trzeciego lub czwartego palca u stopy. Schorzenie polega na tym, że palec jest zgięty w środkowym stawie w taki sposób, że przypomina młotek. Początkowo palce młotkowate mają zachowaną ruchomość i wada może być skorygowana prostymi metodami, ale jeśli pozostanie nieleczona, może się utrwalić i wymagać interwencji chirurgicznej.
Osoby z palcami młotkowatymi mogą mieć modzele lub nagniotki nad środkowym stawem lub na czubku palca. Mogą także odczuwać ból palców lub stóp i mieć trudności z dobraniem wygodnego obuwia.
Palec młotkowaty jest spowodowany nieodpowiednio dopasowanym obuwiem lub dysproporcją mięśni, zazwyczaj w połączeniu z jednym lub kilkoma innymi czynnikami.
Mięśnie pracują parami, żeby prostować i zginać palec. Jeśli palec jest zgięty w jednej pozycji wystarczająco długo, mięśnie naprężają się i nie mogą się rozprostować.
Obuwie, które zwęża się w kierunku palców może sprawiać, że Twoje przodostopie wydaje się mniejsze. Ale dodatkowo spycha mniejsze palce do zgiętej (pochylonej) pozycji. Palce ocierają się o but, co prowadzi do tworzenia sie modzeli i nagniotków, co dodatkowo pogarsza ich stan. Wysoki obcas spycha stopę ku dołowi i przyciska palce do buta, zwiększając nacisk i zginając palce.
Ostatecznie mięśnie palców tracą możliwość wyprostowania palca, nawet wtedy, gdy ruchy nie są ograniczane przez obuwie.
Leczenie zachowawcze rozpoczyna się od założenia nowego obuwia, które ma miękkie, luźne noski. Buty powinny być o pól cala dłuższe niż najdłuższy palec u stopy. (Ważne: U wielu osób drugi palec u stopy jest dłuższy niż paluch). Należy unikać noszenia ciasnych, wąskich butów na wysokich obcasach. Można także założyć obuwie z szerokimi noskami, które pomieszczą młotkowaty palec. Szewc może rozciągnąć noski butów tak, że uwypuklą się dookoła palca. Sandały również mogą być przydatne, pod warunkiem, że nie uciskają i nie ocierają innych okolic stopy.
Lekarz może zalecić wykonywanie w domu ćwiczeń palców u stóp, żeby rozciągać i prostować mięśnie. Przykładowo, możesz swoimi dłońmi delikatnie rozciągać palce u stóp. Możesz używać palców u stóp do podnoszenia przedmiotów z podłogi. Podczas oglądania telewizji lub czytania możesz położyć ręcznik na podłodze i ugniatać go palcami u stóp.
Lekarz może polecić używanie specjalnych pasków, poduszek i wkładek, żeby złagodzić objawy. W przypadku osób cierpiących na cukrzycę, zaburzenia krążenia i czucia w stopach, należy skonsultować się z lekarzem przed rozpoczęciem jakiegokolwiek leczenia.
Palec młotkowaty może być leczony chirurgicznie, gdy leczenie zachowawcze zakończy się niepowodzeniem. Zazwyczaj zabieg chirurgiczny jest przeprowadzany ambulatoryjnie, w znieczuleniu miejscowym. Dokładny przebieg zależy od rodzaju i rozległości zniekształcenia. Po zabiegu może wystąpić sztywność, opuchlizna i zaczerwienienie, a palec może być nieznacznie dłuższy lub krótszy niż przedtem. Pacjent będzie w stanie chodzić, ale powinien wstrzymać się z planowaniem długich wędrówek, dopóki palec sie nie zagoi oraz starać się trzymać stopę uniesioną, tak często, jak to tylko możliwe.
dr Jan Paradowski ©